I. Co to znaczy, że rzeczowniki są policzalne lub niepoliczalne?
Anglicy rozróżniają dwa rodzaje rzeczowników: policzalne i niepoliczalne. (countable nouns and uncountable nouns) od słowa count - liczyć.
• Rzeczowniki policzalne (countable nouns) to takie, które można policzyć na sztuki.
a car
a table
a chair
a lamp
an envelope
• Natomiast rzeczowników niepoliczalnych (uncountable nouns) nie można policzyć na sztuki.
bread
butter
flour
water
love
hatred
money
Są pewne wyjątki od powyższej zasady.
• Należy jednak zapamiętać, że niepoliczalne rzeczowniki to głównie:
ciecze
tworzywa
masy
rzeczy sypkie
uczucia i wyrazy abstrakcyjne
sport
II. Czy to, że rzeczownik jest policzalny lub niepoliczalny ma jakieś konsekwencje, gdy używamy go w zdaniu?
Tak!
Od rzeczowników policzalnych można utworzyć liczbę mnogą.
Od rzeczowników niepoliczalnych nie można utworzyć liczby mnogiej.
Rzeczowniki policzalne w l. pojedynczej |
Rzeczowniki policzalne w liczbie mnogiej |
Rzeczowniki niepoliczalne | |
zdanie oznajmujące |
I have a dog. I have an umbrella. |
I have (some) dogs. |
I have (some) money. |
Zdanie przeczące | I don't have a dog.
I don't have an umbrealla. |
I don't have (any) dogs. |
I don't have (any) money. |
Zdanie pytające |
Do you have a dog? Do you have an umbrella? |
Do you have (any) dogs? |
Do you have (any) money? |
Jeżeli rzeczownik jest policzalny i nieokreślony to przed nim musimy wstawić przedimek a / an. Zawsze. W każdym trybie zdań.
Jeżeli rzeczownik jest policzalny i w liczbie mnogiej możemy i często się przed nim wstawia słowo some - kilka. W zdaniach oznajmujących.
Jeżeli rzeczownik jest niepoliczalny możemy i często się przed nim stawia słowo some - trochę. W zdaniach oznajmujących.
W przeczeniach zarówno rz. policzalne w liczbie mnogiej jak i niepoliczalne łączą się ze słowem any - żaden.
W pytaniach zarówno rz. policzalne i niepoliczalne łączą się ze słowem any - jakiś, jakikolwiek.
Chcesz wiedzieć więcej?
• Liczba mnoga:
Rzeczowniki policzalne występują w liczbie pojedynczej i w liczbie mnogiej:
a car - cars → samochód - samochody
a table - tables → stół - stoły
a chair - chairs → krzesło - krzesła
a lamp - lamps → lampa - lampy
Od rzeczowników niepoliczalnych nie można utworzyć liczby mnogiej!
bread - breads = błąd
butter - butters = błąd
flour - flours = błąd
love - loves = błąd
W ten sposób rzeczowniki niepoliczalne występują tylko w III osobie liczby pojedynczej i można je zastąpić tylko zaimkiem osobowym „it".
bread = it ≠ they
butter = it ≠ they
flour = it ≠ they
love = it ≠ they
This bread is stale. → Ten chleb jest czerstwy. → It is stale.
BŁĄD!!! These breads are stale.→ The chleby są czerstwe. → They are stale.
Trzeba uważać żeby nie popełnić kalki językowej, jak powyższy przykład obrazuje.
Wyjątkowo wredne są w tym przypadku rzeczowniki niepoliczalne, które:
albo kończą się na -s - tak jak większość angielskich rzeczowników w liczbie mnogiej.
There is some news about your brother. → Są wiadomości o twoim bracie.
albo w języku polskim mają liczbę mnogą.
Money is on the table. → Pieniądze są na stole.
Your furniture is beautiful. → Twoje meble są piękne.
A nie:
Money are on the table.
Your furniture are beautiful.
Inne takie rzeczowniki to:
information → informacja/informacje
advice → rada/rady
bread → chleb/chleby
hair → włos/włosy
Trzeba na to uważać, bowiem pokazane błędy są bardzo często popełniane przez Polaków, ze względu na utarte nawyki językowe.
• Przedimki.
Przed rzeczownikami policzalnymi w liczbie pojedynczej wstawiamy przedimki nieokreślone a lub an.
a car → samochód
a table → stół
a chair → krzesło
a lamp → lampa
an envelope → koperta
Przed rzeczownikami niepoliczalnymi nie wstawiamy przedimków nieokreślonych.
bread → chleb
butter → masło
flour → mąka
water → woda
love → miłość
hatred → nienawiść
money → pieniądze
• Some, a, an
Some oznacza „trochę" lub „kilka".
Some stosujemy z rzeczownikami niepoliczalnymi
some bread → trochę chleba
some money → trochę pieniędzy
lub rzeczownikami policzalnymi w liczbie mnogiej.
some students → kilkoro studentów
some flowers → trochę kwiatów
NIE MOŻNA ZASTOSOWAĆ SOME Z RZECZOWNIKAMI W LICZBIE POJEDYNCZEJ.
some car - niezły samochód
some lamp - niezła lampa
NALEŻY UŻYĆ PRZEDIMKÓW NIEOKREŚLONYCH "A / AN"
a car
a lamp
an envelope
Some można stosować, ale nie ma obowiązku wstawiania go przed rzeczownikami niepoliczalnymi i policzalnymi.
III. W takim razie w jaki sposób Anglicy liczą te niepoliczalne rzeczowniki? Skąd sklepikarz będzie wiedział ile chleba, masła, mąki, czekolady, mleka itd. ma podać klientowi?
Anglicy korzystają wtedy z innych rzeczowników.
Nie potrafią policzyć wody ale litry, szklanki, butelki wody już tak.
a litre of water → litr wody
a glass of water → szklanka wody
a bottle of water → butelka wody
Jak widzimy - słowa litr, szklanka i butelka są policzalne. Mają przedimki nieokreślone.
Możemy więc od nich utworzyć liczbę mnogą.
two litres of water → dwa litry wody
three glasses of water → trzy szklanki wody
six bottles of water → sześć butelek wody
IV. Jakie są inne przykłady słów, które opisują ilość rzeczowników niepoliczalnych?
a piece of music → kawałek muzyki
a bowl of muesli → miska płatków
a can of coke → puszka coli
a bottle of juice → butelka soku
a cup of coffee → filiżanka kawy
a bar of chocolate → tabliczka czekolady
a piece of cake → kawałek ciastka
a game of table tennis → gra tenisa stołowego
a jar of jam → słoik dżemu
a kilo of meat → kilogram mięsa
a loaf of bread → bochenek chleba
a slice of bread → kromka chleba
V. Czy ten sam rzeczownik może występować jako policzalny i niepoliczalny?
TAK!
Niektóre rzeczowniki mogą być zarówno policzalne jak i niepoliczalne, jednak w tym przypadku mają one różne znaczenie.
Na przykład:
a glass → szklanka
some glass → szkło
a chicken → kurczak (żywe stworzenie)
some chicken → kurczak (mięso na talerzu)
a fish → rybka w akwarium
some fish → ryba (mięso na talerzu)
a cake → tort
some cake → ciasto
a paper → gazeta (a newspaper)
some paper → papier
a coffee → w domyśle filiżanka kawy
a tea → w domyśle filiżanka herbaty
some coffee → kawa
some tea → herbata